İyi huylu prostat büyümesi, Prostatın kansersiz, iyi huylu büyümesidir. Genellikle 50 yaş üstü erkeklerde görülür. 40 yaş altında son derece nadirdir.

Amerikan Üroloji Derneğine göre 50-60 yaş arası erkeklerin %50, 80 yaş üzeri erkeklerin %90’ında BPH ve buna bağlı şikayetler vardır.

Şikayetler nelerdir?

• İdrar yapmada zorlanma
• Sürekli idrar yapma hissi
• Özellikle geceleri sık sık idrara çıkma
• Kesik kesik, zorlanarak idrar yapma, tam boşalmama hissi
• İdrarın sonunda damla damla idrar gelmesi

Teşhis

BPH teşhisinde hastanın hikayesi, fizik muayenesi ve bazı testlerden yararlanılır.

Prostat muayenesi

Rektal yolla (makattan) parmakla yapılır. Prostatın büyüklüğü değerlendirilir, kanser şüphesi varsa ona yönelik araştırma yapılır.

Kan testleri

PSA: Kan değerleri yüksekse kanseri düşünmek gerekir öncelikli olarak, ancak prostatın iltihabi hastalıklarında da yükselebilir.

Böbrek fonksiyon testleri (Üre ve kreatinin): Prostat büyümesinin ileri dönemlerinde böbrek fonksiyonları bozulursa üre, kreatinin değerleri yükselir. Bu durumlarda mutlaka ameliyat gerekir.

Ultrasonografi (USG)

USG ile mesane, prostat ve böbrekler değerlendirilir

Multiparametrik MR (MPMR)

Prostat multiparametrik MR’ı kanser ayırımında yardımcı olur. Eğer MPMR da kanser şüphesi varsa mutlaka biyopsi alınarak kanser ekarte edilmelidir.

Mesanede rezidü idrar tayini

Normal kişilerde idrar yaptıktan sonra mesanede idrar kalmaması gerekir, eğer idrar kalıyorsa ve bu değer 100-150 cc nin üzerindeyse anlamlıdır ve ameliyat gerekir.

Üroflowmetri

Bu testle idrar akımı ölçülür. Belirli değerlerin altındaysa prostata bağlı idrar güçlüğünden şüphelenmek gerekir.

Tedavi seçenekleri nelerdir?

* Tıbbi tedavi (ilaç tedavisi)
* Bitkisel tedavi
* Cerrahi tedavi

Tıbbi tedavi (ilaç tedavisi)

Alfa bloker:Bu amaçla prostata yönelik alfa blokergrubu ilaçlar yaygın olarak kullanılır tüm dünyada. Bu grup ilaçlar başlıca şunlardır:

• Alfuzosin (Uroxatral)
• Doxazosin (Cardura)
• Prazosin (Minipress)
• Silodosin (Rapaflo)
• Tamsulosin (Flomax)
• Terazosin (Hytrin)

Bunların başlıca yan etkileri: baş dönmesi, baş ağrısı, yorgunluk, tansiyon düşüklüğü ve retrograt ejakülasyon (meninin idrara karışması, ilişki sonrası meninin gelmemesi).

5-alfa redüktaz inhibitörleri: Bu grup ilaçlar serum testosteron (erkeklikhormonu) seviyesini düşürerek etkili olurlar. Büyük prostatlarda etkilidirler (40 gr ve üzeri), küçük prostatlarda etkili değildirler. Uzun süre kullanılmaları durumunda PSA seviyeleri düşer. Ancak bunların da seksüel yan etkileri vardır:

• Erektil disfonksiyon (iktidarsızlık)
• Cinsel istekte azalma
• Meni miktarının azalması
• Retrograt ejakülasyon

Bu grupta piyasada mu amaçla kullanılan 2 ilaç vardır!

• Finasteride (Propecia, Proscar)
• Dutasteride (Avodart)

Fosfodiesteraz-5 inhibitörleri (Phosphodiesterase-5 Inhibitors): Bu grup ilaçlar erektil disfonksiyon (iktidarsızlık, cinsel yetersizlik) tedavisinde kullanılanviagra grubu ilaçlardır. Prostatlı hastalarda kısmi bir iyileşme sağlar, ayrıca birlikte iktidarsızlık ta varsa onun da tedavisine yardımcı olur.

Prof. Dr. Emin ÖZBEK

Üroloji Uzmanı